14.02.2025
Dünya ve ülke ekonomik koşullarındaki gelişmelerin, ülke
kanunlarının, hatta sosyal gelişmelerin satış yöntemleri üzerinde etkin
olduğunu biliyoruz. Diğer yandan satış yöntemleriyle doğrudan sıkı ilişki
içinde olan asıl etkenin ‘İNSAN’ olduğunu kabul etmemiz gerekiyor. Zira satış
insanlar arasında gerçekleşen bir eylem. Alan ve satan tarafın düşünce, duygu
ve değerlerindeki değişimler satış yöntemlerinde değişimi zorluyor.
Aslında Dünya’da satış yöntemleri eğitimleri ilk başladığı
tarihten bugüne farklı evrelerde gelişti. Önce “ALTINDAN GİR ÜSTÜNDEN ÇIK İKNA
ET” ile başlayan sert satış yöntemleri 1990’larda “MÜŞTERİNE YAKINLAŞ, ONUNLA
SOSYALLEŞ”’e dönüştü. Günümüze yaklaştığımızda ise “MÜŞTERİNİN ZAMANINI BOŞA HARCAMA, ONA ODAKLAN VE DEĞER SUN”
yönteminin hâkim olduğunu görüyoruz.
Pandemi dönemiyle sarsılan Dünyamızda yeni bir satış yöntemi
söz konusu olabilir mi? Evet bence post pandemi dönemi müşterisi bize şu mesajı
veriyor: BEN MÜCADELEDEN YORGUNUM.
KENDİMİ ARTIK RAHAT ve GÜVENDE HİSSETMEK SİTİYORUM.” Bu durumda satış
profesyonelleri eskisinden çok daha ‘BİLİNÇLİ’ davranmak zorundalar.
Ancak maalesef günümüzde iş kitapları satan kitapevlerinin
raflarında satışta başarının ancak iknada başarıyla olabileceğini öne süren
kitapların olduğunu söyleyebiliriz.
İkna için bir tür
zekâ oyunu diyebiliriz. Birbirlerini ikna etmek için bir araya gelen
taraflar algılama, algılananı zihinsel işlemden geçirerek yanıt üretme hızında
birbirleriyle yarışırlar. Daha hızlı
olan diğerini iknada başarılı olacaktır. Bunu iki bilgisayarın
işlemcilerine benzetebiliriz. Diğerinden hızlı olan işlemci istenen işlemleri
diğerinden daha çabuk yaparak daha hızlı sonuçlar üretebilecektir. Hepimizin
bildiği gibi bilgisayarlarımızın çalışması bir ısı üretir ve bilgisayarımızın
verimli çalışabilmesi için bu ısının fan motorlarıyla uygun bir düzeyde
tutulması gerekir.
Aynı durum birbirini ikna etmeye çalışan iki kişi için de
geçerlidir. İkna oyunları zihinlerin
ısınmasına yani yorulmasına yol açacaktır. Yorulan bir zihin performansını
kaybederek, yavaşlayacak ve bir an önce sonuca ulaşmak isteyecektir. Zihnin
sonuca ulaşmakta gecikmesi satış gerçekleştirememe kaygısını tetikleyerek daha
baskıcı bir iletişimi zorlayacaktır. Baskıcı
iletişim tarafların arasındaki güvenin zedelenme riskini de beraberinde
getirecektir.
Satış profesyonellerinin motivasyon ve devamında satış kayıplarının
nedeni ikna oyunlarıyla yorulan zihinleridir. Bu nedenle şirketler için bir
yatırım olan satış eğitimlerinde öğrenilen değerli bilgiler kısa bir süre sonra
rafa kalkar ve herkes eski bildiği gibi yoluna devam eder. Bu durumu gören
yönetimler de haklı olarak bu yatırımları ya asgariye alma ya da tamamen
vazgeçme yolunu seçerler.