İNSANLAR İLK KARŞILAŞMALARINDA BİRBİRLERİNİ HANGİ İKİ ANA KRİTERE GÖRE YARGILARLAR?

02.09.2017 Harvard psikologları, insanların ilk karşılaşmalarında birbirlerini iki kritere göre yargıladıklarını öne sürüyor. Bunun saniyeler içinde olduğunu biliyoruz ancak acaba neyi yargılıyorlar?

Harvard Business School profesörü Amy Cuddy bu konu üzerinde psikologlarla on beş yıl süren bir çalışma yürüttü ve bazı sonuçlara ulaştı. Bu sonuçları "Presence"( Varoluş ) adlı kitabında paylaşan Cuddy'e göre insanlar birbirleriyle ilk kez karşılaştıklarında şu iki soruya yanıt arıyorlar:

•    Bu kişiye güvenebilir miyim?

•    Bu kişiye saygı duyabilir miyim?

Psikologlar bu iki ekseni 'sıcaklık' ve 'yeterlilik' olarak tanımlıyorlar ve ideal olarak sizin her ikisine de sahip olarak algılanmanız gerekiyor.

Cuddy'e göre iş dünyasında birçok kişi yeterliliğin güvene göre daha önemli bir faktör olduğuna inanıyor zira işin sonunda herkes kendisini, o işi yapabilecek düzeyde akıllı ve yeterli düzeyde becerikli olarak ispat etmeye çalışıyor.

Ancak insanlar birbirlerini değerlendirirken 'sıcaklık' ve 'güvenilirlik' en önemli iki faktör görevini üstleniyor. Hatta Cuddy'e göre insanlık evrimi açısından bakıldığında da karşıdaki kişinin güvenilir olup olmadığı hayatta kalış için çok önem taşımakta. İlk insan karşısındakini yargılarken önde kendisi için bir tehdit olup olmadığını anlamaya çalışıyor. Ateş yakma konusunda becerikli olması arka planda kalıyor.

Her ne kadar 'yeterlilik' yüksek bir değer taşısa da 'güven' oluştuktan sonra devreye giriyor. Ayrıca güç gösterme üzerine aşırı odaklanma ters tepkiye yol açabiliyor. Cuddy bu durumu Harvard'da MBA öğrencilerinde gözlemlediğini öne sürüyor zira onların kendilerini akıllı ve yetkin görmesi sosyal aktiviteleri kaçırmalarına, başkalarından yardım istemekten kaçınmalarına ve itici olmalarına yol açıyor. Kendilerini yetkin gören bu tür karakterliler, iş başvurularında işe kabul edilmeyince bunun nedeninin güven oluşturamamaları olduğunu anlamayıp kabalaşabiliyorlar.

Profesör Cuddy'e göre birisini etkilemeye çalıştığınızda eğer size güven duymuyorsa ilerlemeniz pek olası değil. Hatta böyle yönlendirici davranarak karşınızdaki kişide 'şüphe' bile uyandırabiliyorsunuz. SICAK ve GÜVEN telkin eden davranış güçle birleşirse karşınızdakinde hayranlık duygusu oluşuyor. Tabi ki her şeyden önce güven oluşturabilmeniz şart. Güven oluşunca onu izleyen 'güç' bir armağan oluyor.